جایگاه مادران در قرآن کریم

جایگاه مادر در پرتو آیات کلام الله مجید

یکی از مهمترین اموری که فرد مسلمان باید به آن توجه داشته باشد، ادای حقوق مادر است. مسلمان باید بداند که اسلام تا حدّی به مقام و منزلت مادر افزوده که بشریت تا به حال نظیر آن را ندیده است. این مقام والا بلافاصله بعد از ایمان به خدا و طاعت ذات واحدش می‏آید. در قرآن کریم آیات بی‏شماری وجود دارد که خشنودی مادر و پدر را درست بعد از رضایت خداوندِ سبحان قرار می‏دهد و به این ترتیب بر فضیلتِ نیکی و احسان به والدین می‏افزاید.

خداوند متعال می‏فرماید: «و قضی ربک الا تعبدوا الا إیّاه و با لوالدین احسانا إمّا یبلغنَّ عندکَ الکِبَر احدهما او کلاهما فلاتقل لهما اُفٍّ ولاتنهرهما و قل لهما قولاً کریما» [اسرا: ٢٣]

(و حکم کرده پروردگار تو که نپرستید به جز او، و با مادر و پدر احسان کنید، اگر برسد به پیش تو، به کهنسالی یکی یا هر دو تا، پس نگو به آنها اف و بانگ نزن بر آنها و بگو به آنها قول مودبانه.)

امام قرطبی رحمه‏الله فرموده است: «حق تعالی در این آیه ادب و احترام والدین و حسن سلوک با آنها را به عبادت خود وصل نموده و واجب قرار داده است، که «أن اشکرلی و لوالدیک» (یعنی: من را و والدینت را سپاس گوی) از این آیه ثابت می‏گردد که پس از عبادت خداوند، اطاعت والدین از همه مهمتر و مانند شکرگزاری خداوند، شکرگذاری والدین واجب است.»

در جایی دیگر خداوند متعال می‏فرماید: «واعبدوا الله و لاتشرکوا به شیئا و بالوالدین احسانا...» [نساء: ٣٦]

(تنها خدا را عبادت کنید و هیچ چیزی را شریک او مکنید و نیکی کنید به پدر و مادر ...)

علامه ابن کثیر رحمه‏الله در تفسیر این آیه می‏گوید: «حق خداوند تبارک و تعالی این است که ذات یگانه‏اش، که هیچ شریک و همتایی ندارد، عبادت شود سپس در مرتبه‏ی بعدی حق مخلوقاتش می‏آید که مهمترین و اولی ترین آنها حق مادر و پدر است و به همین دلیل خداوند حق والدین را قرین حق خود قرار می‎دهد.»