«آیت بهمن»
اگر به نحوۀ تشکیل بهمن توجه کنیم، درمی یابیم که این پدیدۀ طبیعی از به هم پیوستن ذرات کوچک برف در ارتفاعات کوه ایجاد می شود. این ذرات رفته رفته روی هم انباشته می شود و توده ای از برف را به سمت دامنۀ کوه روانه می کند. بهمن از موانع سر راه خود عبور کرده، اکثر دستسازه های بشر و مانع های طبیعی را ویران می کند. به عبارتی عبور تودۀ بهمن قطعا همراه با تخریب است، این تخریب می تواند برای درختان باشد یا خانه های کوهستانی و یا سایر اجسام.
آیت این پدیدۀ طبیعی را می توان اینگونه تشریح کرد:
اشتباهات انسان، به مثابه ذرات و گلوله های کوچک برف است که
- هرقدر اشتباهات کوچک روی هم انباشته شود، بزرگتر و خانمان سوز تر می شود
- سلسلۀ خطاها، هرچه به پیش رود سخت تر می توان جلوی آن را گرفت
- اشتباهات جبران ناپذیر از یک خطای کوچک آغاز می شود
«آیت دومینو»
سقوط بهمن، تئوری دومینو را نیز به یاد ما می آورد؛
برخی اشتباهات مثل بهمن غیرقابل بازگشت و جبران است، اما مبتنی بر نظریۀ مهره ها، در دومینوی اشتباهات، یک اشتباه ارتکاب اشتباهات دیگر را در پی خود دارد؛ عبارت مشهور و صحیح «دروغ، دروغ می آورد» مثال قابل لمسی است که برای این امر می توان به آن اشاره کرد.
اما براساس آیت دومینو، نوع دیگری از اشتباه وجود دارد که اگر جلوی آن گرفته شود راه بازگشتی برای انسان باقی می گذارد؛ بنابراین می توان گفت ضرب المثل زیر در این خصوص کاملاً صادق است:
«جلوی ضرر هر جا گرفته شود منفعت است.»
این اشتباهات
- گاهی خطای شرعی یا گناه است؛ مثل دروغ
- گاهی هم خطا، خطای قانونی است.
که با تصمیم سازی درست و بهنگام برای جبران، می توان تا حدودی از میزان زیان آن جلوگیری کرد.
همانطور که در این آیۀ امیدبخش برای بازگشت از گناه میخوانیم:
اِنّـهُ هُـوَ تَوّابُ الرَّحیــم
او همانا بسیار توبه پذیر و مهربان است
